SHB

Hergebruik

English
Home » Onderwijs » Information Literacy » Onderwijs­materialen » Hergebruik

Information Literacy

Open online onderwijsmaterialen

Open delen, gezamenlijk ontwikkelen, onderhouden en hergebruiken van onderwijsmaterialen heeft vele voordelen zoals kwaliteitsverbetering en efficiënter werken. De werkgroep Information Literacy werkt als vakcommunity samen rondom verschillende aspecten, namelijk:

Zoeken en vindenDelenHergebruikCreatieToetsvragen

Hergebruik: Open Educational Practices (OEP)

Open Educational Practices (OEP) zijn inspirerende praktijkvoorbeelden voor het inzetten van OER. Die term is voor meerdere uitleg vatbaar en omvat een enorm scala aan praktijken. In de meest basale vorm gaat het om hergebruik van bestaand onderwijsmateriaal, bijvoorbeeld een instructiefilm. In de meest uitgebreide vorm gaat het om de een student die zijn eigen leertraject bepaalt en mee-creëert, door gebruik te maken van OER en deze zelf mee coproduceert. Soms wordt dit laatste Open Pedagogy genoemd.

Hier volgen enkele praktische voorbeelden uit de Nederlandse praktijk:

Hoe wordt OER ingezet?

Deze LibGuide, in zowel de Engelse als Nederlandse taal, gemaakt door de Radboud Universiteit, wordt door Wageningen University & Research gebruikt in het informatievaardighedenonderwijs. Wanneer er bij een opdracht APA stijl gebruikt moet worden, dan verwijzen wij altijd naar de LibGuide van de RU. 

Wat levert het gebruik van OER op? 

Voordelen die zijn behaald zijn: 

  • Tijdsbesparing  
  • Het komt de kwaliteit van het materiaal ten goede als het open gedeeld wordt en dus door anderen gebruikt kan worden. 

Gouden tip over het gebruik van OER

  • Check altijd de licentie hoe up-to-date het materiaal dat je hergebruikt is. 
  • Nooit klakkeloos overnemen

Organisatie: Wageningen University & Research 

Contactpersoon: Merel Middelman 

Link naar OER en OEP: https://libguides.ru.nl/apa/contact

Hoe wordt OER ingezet?

De HanzeMediatheek was al langer van plan om een libguide literatuuronderzoek te ontwikkelen maar door de Corona-perikelen was de noodzaak urgenter geworden. We hebben gekozen als basis voor de module Informatievaardigheden HBO Groen te gebruiken en deze aan te passen voor de studenten en docenten van de Hanzehogeschool, denk aan de eigen catalogus, databanken, e-books, etc. 

Wat levert het gebruik van OER op?

Voordelen die zijn behaald zijn:

  • Inspiratie door een goed voorbeeld, 
  • Tijdsbesparing: in relatief korte tijd hebben we een voledige libguide kunnen neerzetten, 
  • Kwaliteitsverbetering: door op een goed voorbeeld verder te bouwen wordt het materiaal alleen maar beter.

Gouden tip over het gebruik van OER

  • Gebruik een materiaal met een CC-licentie en let op de voorwaarden ervan.
  • Als je niet het bestaande materiaal wilt hergebruiken/overnemen, laat je dan inspireren tot het ontwikkelen van nieuw materiaal.

Organisatie: Hanzehogeschool Groningen

Contactpersoon: Yvonne Schuling en Monika Sieron

Link naar OER en OEP: https://libguides.hanze.nl/literatuuronderzoek

Hoe wordt OER ingezet?

Om de aansluiting te verbeteren van MBO studenten die naar het HBO gaan, is voor wat betreft het onderdeel ‘onderzoek doen’ een online aansluitingsmodule ontwikkeld. Voor een groot deel kon gebruik worden gemaakt van een mooie module die Hogeschool Rotterdam al had gemaakt t.b.v. het VO: Profielwerkstuk. De content is aangepast en aangevuld en geschikt gemaakt voor gebruik t.b.v. MBO studenten. Ook zijn er wat visueel aantrekkelijke en interactieve elementen toegevoegd: video’s en quizzes.

Wat levert het gebruik van OER op?

Voordelen die zijn behaald zijn: 

  • Tijdsbesparing 
  • Inspiratie door een goed voorbeeld  
  • Gebruik maken van een goed bestaand voorbeeld zorgt ervoor dat je meer tijd hebt voor aanpassing en aanscherping richting eigen doelgroep: dit komt de kwaliteit ten goede

Gouden tip over het gebruik van OER

  • Blijf uitgaan van je leerdoelen en doelgroep, kijk vervolgens naar de geschiktheid van bestaande materialen voor aanpassing en hergebruik. 
  • Blijf goed letten op de voorwaarden voor hergebruik van bijvoorbeeld foto’s: gebruik zonodig eigen materiaal of materiaal met een CC-licentie. 

Organisatie: Hogeschool van Amsterdam

Contactpersoon: Harrie van der Meer en Frans Westgeest

Link naar OER en OEP: https://maken.wikiwijs.nl/160704/Onderzoeken#!page-5980600

Hoe wordt OER ingezet?

Zoeklicht Naslag van de Hogeschool van Amsterdam is in 2019 aangepast voor gebruik bij door de Universiteit van Amsterdam. Zo zijn er accentverschillen aangebracht, bijvoorbeeld meer nadruk op wetenschappelijke informatie. 

 Wat levert het gebruik van OER op?

Hergebruik van bestaand materiaal heeft geleid tot tijdsbesparing bij de bibliotheek. Ook was het daardoor mogelijk om in korte tijd te voldoen aan de vraag naar een module informatievaardigheid vanuit een van de faculteiten.

Gouden tip over het gebruik van OER

  • Blijf uitgaan van je leerdoelen en doelgroep, kijk vervolgens naar de geschiktheid van bestaande materialen voor aanpassing en hergebruik.
  • Blijf goed letten op de voorwaarden voor hergebruik van bijvoorbeeld foto’s: gebruik zonodig eigen materiaal of materiaal met een CC-licentie.

Organisatie: Universiteit van Amsterdam

Contactpersoon: Janneke Staaks

Link naar OER en OEP: http://diensten.uba.uva.nl/zoeklichtnaslag/index.html

Hoe wordt OER ingezet?

De toolbox Informatievaardigheden bevat een groot aantal bronnen van collega-instellingen, het gaat dan zowel om andere cursusonderdelen maar ook bijvoorbeeld video’s. Daarbij heeft Fontys ook verschillende kennisclips van de Hogeschool van Amsterdam ondertiteld, waarbij wederzijdse voordelen zijn behaald door beide instellingen.

Wat levert het gebruik van OER op?

Volgt

Gouden tip over het gebruik van OER

Volgt

Organisatie: Fontys hogescholen

Contactpersoon: volgt

Link naar OER en OEP: http://toolbox.fontysdienstoeno.nl/

Hoe wordt OER ingezet?

Gebruik makend van bestaande onderwijsmaterialen van de bibliotheken van Universiteit Groningen, NHL Stenden Hogeschool, Hogeschool van Amsterdam en Hanzehogeschool Groningen en aangevuld met eigen toevoegingen is deze Toolbox Informatievaardigheid tot stand gekomen. De Toolbox Information Skills wordt ingezet in het onderwijs van Breda University of Applied Sciences ter aanvulling, als naslag en ter vervanging van klassikale instructies.

Wat levert het gebruik van OER op?

Content delen met collega’s en content van collega’s hergebruiken (met eventuele aanpassingen aan je eigen sitiuatie) levert efficientie op. Men hoeft het wiel niet opnieuw uit te vinden. Daarbij kan het hergebruiken en aanpassen van elkaars materialen ook kwaliteitsverbeteringen opleveren.

Gouden tip over het gebruik van OER

Maak niet alleen gebruik van het materiaal van anderen, maar deel ook je eigen content, zodat we elkaar allemaal verder kunnen helpen.
Check de Creative Commons License. Op welke manier mag je materiaal (her)gebruiken?

Organisatie: Breda University of Applied Sciences

Contactpersoon: Linda Hurkmans

Link naar OER en OEP: https://buas.libguides.com/c.php?g=672077&p=4795400

Om het gebruik van open data in het onderwijs te stimuleren hebben de bibliotheken van de Universiteit van Tromsø, UvA/ HvA en de Radboud Universiteit samengewerkt aan een inspirerend lespakket met handvatten voor docenten uit het hoger onderwijs. Hierin is nauw afgestemd met o.a. Laura Janda, professor linguïstiek aan de Universiteit van Tromsø.

Wat levert het gebruik van OER op?

Voordelen die zijn behaald zijn:

* Internationale uitstraling en allure door het samenwerken van informatie- en dataspecialisten uit verschillende landen

* Samenwerking met FOSTER doordat het een Europees project was

* Erasmusfinanciering voor het project

Gouden tips over het gebruik van OER

* Schroom niet om groot te denken en dingen internationaal aan te pakken voor een groter bereik

* Heb lef door ook grote Europese organisaties zoals FOSTER aan te schrijven om samen te werken

* Werk samen met specialisten (in dit geval dataspecialisten) voor een beter resultaat

Organisatie: Arctic University of Tromso, UvA/HvA en Radboud Universiteit

Contactpersonen: Monique Schoutsen en Harrie van der Meer

Link naar OER en OEP: https://www.fosteropenscience.eu/courses

Hoe wordt OER ingezet?

Via informeel contact bij een GO-cursus hoorde Eline van Vliet (InHolland) van een collega van Hogeschool Rotterdam over het bestaan van een PubMedtraining in de vorm van een Wikiwijs maken-arrangement. Omdat dit makkelijk te kopiëren en aan te passen is, hebben ze deze aangepast aan de InHollandsituatie.
Alle paramedisce opleidingen gebruiken het als lesmateriaal.

Wat levert het gebruik van OER op?

Content delen met collega’s en content van collega’s hergebruiken (met eventuele aanpassingen aan je eigen sitiuatie) levert efficiëntie op.

Gouden tip over het gebruik van OER

Maak gebruik van Wikiwijs maken om je lesmateriaal te ontwikkelen. Deze online tool werkt eenvoudig en is makkelijk te hergebruiken waarbij altijd automatisch wordt verwezen naar het bronbestand.
Materiaal dat wordt ontwikkeld via Wikiwijs maken, is na open publicatie automatisch terugvindbaar via Edusources.

Organisatie: InHolland

Contactpersoon: Eline van Vliet (InHolland Eline.vanVliet@inholland.nl) – Brenda Lems (Hogeschool Rotterdam B.Y.Lems@hr.nl)

Link naar OER en OEP: 

Oorspronkelijk materiaal: https://maken.wikiwijs.nl/157678/PubMed_training
Aangepast materiaal: https://maken.wikiwijs.nl/165061/Training_PubMed