SHB

Over de werkgroep

[*redirect url=’https://www.shb-online.nl/shb-werk-projectgroepen/shb-werkgroep-informatievaardigheden/’ sec=’0’*]
Home » Onderwijs » Information Literacy » Over de werkgroep

 

Over de werkgroep

De UKB/SHB werkgroep Information Literacy houdt zich bezig met alle aspecten op het gebied van informatievaardigheid. De ambitie is om door samenwerking en het open delen van kennis en onderwijsmaterialen de ondersteuning van informatievaardigheid landelijk naar een hoger plan te tillen.

De werkgroep is een bundeling van een aantal (voormalige) werkgroepen op het gebied van informatievaardigheid, waaronder ook het Landelijk Overleg Onderwijs Wetenschappelijke Informatie – LOOWI (KNVI). De naam LOOWI blijft wel bestaan, maar het LOOWI maakt onderdeel uit van de werkgroep Information Literacy. Meer informatie vind je op de LOOWI-pagina.

De aandachtsgebieden zijn grofweg uit te splitsen in:

  • Kwaliteit en standaardisatie van het vakgebied information literacy: denk hierbij ook aan vertaling van vakinhoudelijke ontwikkelingen naar de onderwijspraktijk, didaktiek, toetsing en meetbaar maken van de effectiviteit van trainingen.
  • Delen en ontwikkelen van onderwijsmaterialen
  • Kennisdeling (organisatie van evenementen) en communicatie via de website

Voor meer informatie over de ambities, activiteiten en planning van de werkgroep kun je het ambitieplan 2021-2024 en het jaarplan 2023 downloaden. Grotere thema’s worden als project opgepakt:

Lopende projecten

Digitale badges zijn digitale certificaten waarmee aangetoond kan worden dat iemand bepaalde kennis of vaardigheden bezit. Information Literacy is een vaardigheid waarvoor badges uitgereikt kunnen worden.

Als badges instellingsoverstijgend zijn, wordt het voor studenten makkelijker om aan een andere opleiding of instelling verder te studeren, waardoor het onderwijs flexibeler wordt. Voor instellingen kan het efficiënt zijn om aan instellingsoverstijgende badges deel te nemen; nadat er eenmaal een systeem opgezet is kunnen andere instellingen zich aansluiten.  

Het project Instellingsoverstijgende badges moet een advies opleveren met daarin:

  1. De uitkomsten van een korte verkenning/verklaring van de meest gebruikte, gerelateerde begrippen en concepten van badges in het algemeen (10 uur totaal);
  2. De uitkomsten van een korte verkenning van de context en (buitenlandse) relevante voorbeelden van badges in het algemeen + Information Literacy-badges (20 uur totaal);
  3. Criteria onderzoeken om internationale uitwisseling tussen badges mogelijk te maken. Binnen Nederland wordt Edubadges van SURF de norm (40 uur totaal) a. In hoeverre is er een uitwisselformaat, zo nee, is dat gewenst? b. In hoeverre is uitreiking internationaal mogelijk?
  4. De uitkomsten van een korte verkenning wie uitgever van de instellingsoverstijgende badges zou moeten zijn en waarom (20 uur totaal), op basis van SURF als leverancier van het platform;
  5. Een framework van badges voor Information Literacy; de badges worden daarbij gedefinieerd in samenhang met elkaar, op verschillende niveaus, en door een beschrijving van de leeruitkomsten per badge. Mogelijk aangevuld met suggesties voor assessment en inschatting van de studielast nodig om de badge te verkrijgen. Hierbij hoort ook een beargumenteerde keuze voor formele/informele badges (280 uur totaal); Stappen: a. Visualisatie van naamgeving + niveaus van de huidige badges b. Inventarisatie van leeruitkomsten van huidige badges – in Excelbestand overzicht maken c. Discussie voeren over consensus: Inhoud: indelingen, leeruitkomsten, tot in welk detail moeten de badges worden beschreven en toegepast om uitwisselbaar te zijn? Vorm: formeel/informeel, onderscheid HO/WO d. Framework publiceren
  6. Een handleiding + voorbeeldbadges voor geïnteresseerde instellingen t.b.v. adoptie van de badges voor Information Literacy (106 uur totaal). Verkennen en uitdenken hoe om te gaan met instellingen die gaandeweg nog willen aansluiten.

Voor meer informatie, zie het projectplan.

Om te kijken in hoeverre het framework aansluit bij het informatievaardighedenonderwijs voor de niet-deelnemende instellingen, organiseerde de werkgroep een bijeenkomst op 26 juni 2023 waarin het framework en de tot nu toe gemaakte keuzes werden toegelicht.

Dit project is een gezamenlijk project (in opbouw) van de werkgroepen Information Literacy (SHB/UKB), Digital Scholarship (UKB), Research Data (UKB) en ,HBO-DCC in samenwerking met de de zone Human Capital van het Versnellingsplan Onderwijsinnovatie met ICT en Surf. Door deze samenwerking proberen we een zo groot mogelijk draagvlak te creëren voor delen en hergebruik en een breed gedragen vakvocabulaire die als basis dient voor het delen. Het doel van het project is om door het delen en hergebruik van onderwijsmaterialen bij te dragen aan de kwaliteit van onderwijs dat is gericht op het aanleren van digitale competenties.

Het projectteam APA7 heeft hard gewerkt aan de totstandkoming van een groot aantal onderwijsmaterialen ter ondersteuning van onderwijs en onderzoek. Het resultaat mag er zijn. Behalve de derde herziene editie van 'De APA richtlijnen uitgelegd' (door Werkgroep APA) is er een libguide ontwikkeld en een aantal korte kennisclips die te vinden zijn op You Tube en op Auteursrechten.nl. Momenteel wordt gewerkt aan een aantal aanvullende video's.

De onderwijsmaterialen op een rij:

Project APA7 is onderdeel van de UKB/SHB Werkgroep Information literacy in samenwerking met de werkgroep APA (SHB) en bestaat uit negen informatiespecialisten uit het hoger onderwijs: Arjan Doolaar (Hogeschool Arnhem en Nijmegen), Annelies Kuijten (Avans Hogeschool), Alie Mud (Stenden Hogeschool), Rensje Wicherson (Windesheim), Marijke Mentink (Van Hall Larenstein), Yvonne Schuling en Monika Sieron (Hanzehogeschool Groningen), Daniela Hesmer (Hogeschool van Amsterdam) en Noor Breuning (Universiteit van Amsterdam).

Afgeronde projecten

Open onderwijs wordt steeds belangrijker. Zeker nu online en digitaal lesgeven meer regel dan uitzondering is. Het is bijzonder behulpzaam om toegang te hebben tot kwalitatief goede, liefst makkelijk aan te passen, onderwijsmaterialen.

In dit project worden onderwijsmaterialen op het gebied van informatievaardigheid open gedeeld via Surfsharekit en het Surf zoekportaal Edusources. Het doel is om delen en hergebruik van materialen te bevorderen en daarmee de kwaliteit van materialen te bevorderen en daarmee de kwaliteit van informatievaardigheidsonderwijs te verbeteren en de efficiency bij het verzorgen van trainingen te vergroten. Met het oog op optimale vindbaarheid is een taxonomie informatievaardigheid ontwikkeld op basis van een vergelijking van de belangrijkste IL frameworks.

Niet alle materialen worden automatisch opgenomen. Er zijn minimum eisen opgesteld aan vakinhoud, didactiek, presentatie en taal. Hiervoor heeft de projectgroep een kwaliteitsmodel informatievaardigheid ontwikkeld.

Er zijn veel mogelijkheden om onderwijsmaterialen in te zetten in je onderwijs. De Open Educational Practices geven een handvat hiervoor. Je kunt ze vinden op de vakcommunity-pagina in het zoekportaal. Op deze pagina worden bovendien een aantal interessante onderwijsmatreialen uitgelicht en in het zonnetje gezet.

Deelnemende instellingen aan het project zijn: Hanzehogeschool Groningen, Hogeschool Rotterdam, Hogeschool van Amsterdam/Universiteit van Amsterdam, Radboud Universiteit, Universiteit Maastricht, Tilburg University, Technische Universiteit Eindhoven, Vrije Universiteit Amsterdam, Van Hall Larenstein en Wageningen University & Research.

Documentatie:

Meer informatie: Harrie van der Meer (h.a.l.van.der.meer@hva.nl)

Het maken van kwalitatief goede toetsvragen vergt veel tijd en expertise. Hoe mooi is het dan als je binnen een vakcommunity gebruik kunt maken van elkaars vragen?

In het project Delen toetsvragen zijn landelijk toetsvragen op het gebied van Information Literacy gedeeld. Het doel hiervan is het maken van een kwaliteits- en een efficiencyslag bij het (zowel formatief en summatief) toetsen van informatievaardigheid. Door het delen van toetsvragen zal het aanbod toenemen, de zichtbaarheid van de toetsvragen zal naar verwachting leiden tot extra aandacht bij de creatie ervan en zorgen voor een kwaliteitsimpuls. Hergebruik van elkaars toetsvragen leidt tenslotte tot meer efficiency, je hoeft het wiel immers niet opnieuw uit vinden.

Resultaten project

Voor het delen van de vragen is gekozen voor toetsplatform Remindo. Het is eenvoudig om vragen te importeren vanuit een andere toetsvragenbank of om juist vanuit Remindo te exporteren.

Voor de beoordeling en selectie van toetsvragen is een kwaliteitsmodel Toetsvragen Informatievaardigheid ontwikkeld. Dit kwaliteitsmodel is bovendien een handig hulpmiddel om toetsvragen te herzien die nog niet volledig voldoen.

De resultaten van dit project kun je vinden in het opleveringsdocument.

Aanvullende informatie

Meer informatie over planning en activiteiten die ten grondslag liggen aan het project kun je vinden in het projectplan.

Deelnemers aan dit project zijn:

  • Alie Mud (NHL Stenden Hogeschool)
  • Annemarie Laport (Saxion Hogeschool)
  • Brenda Lems (Hogeschool Rotterdam)
  • Dorien van Mulukom (Hanzehogeschool)
  • Mariëtte Vissers (Avans Hogeschool)
  • Monique de Bont (TU Delft)
  • Rian Kriesels (VU Amsterdam)
  • Frea Haandrikman ( Erasmus Universiteit Rotterdam - lid projectgroep sinds februari 2021)
    Wil je de toetsvragen van je instelling ook delen? Of wil je meer informatie? Brenda Lems: b.y.lems@hr.nl

Leden

De werkgroep Information Literacy bestaat uit twaalf leden die intensief samenwerken aan de doelstellingen. Daaromheen bevindt zich een kring van vertegenwoordigers van (alle) bibliotheken van Nederlandse Hoger Onderwijsinstellingen die tweejaarlijks aansluiten bij de werkgroepbijeenkomsten en een actieve bijdrage leveren. Het kernteam bestaat uit:

  • Martijn Kleppe (UKB liaison – Koninklijke Bibliotheek)
  • Gerdie Limonard (SHB liaison – Hogeschool van Amsterdam)
  • Harrie van der Meer (Voorzitter – Universiteit van Amsterdam/Hogeschool van Amsterdam)
  • Monique Schoutsen (Plaatsvervangend voorzitter – Radboud Universiteit)
  • Lieke Haverkort (Secretaris – Politieacademie Apeldoorn)
  • Henrietta Hazen (Universiteit Maastricht)
  • Leonie Kamminga (Wageningen University & Research)
  • Kim Dibbets (Vrije Universiteit)
  • Marie-Louise Goudeau (Universiteit Utrecht)
  • Nikki Hooijerink (Hogeschool Arnhem en Nijmegen)
  • Maaike Verweij (Hogeschool Utrecht)
  • Dorien van Mulukom (Hanze Hogeschool)
  • Simone Kloetstra (NHL Stenden Hogeschool)
  • Mariëtte Vissers (Avans Hogeschool)
  • Brenda Lems (Hogeschool Rotterdam)

Liasion UKB: Martijn Kleppe (UKB liaison – Koninklijke Bibliotheek)

Liaison SHB: Gerdie Limonard (Hogeschool van Amsterdam)

Voorzitter werkgroep: Harrie van der Meer (Universiteit van Amsterdam / Hogeschool van Amsterdam)

Voor vragen en kopij voor de werkgroep Information Literacy:  Informationliteracy.nl@gmail.com